Matbaa mürekkebi baskıda sıklıkla kullanılan genel bir ifadedir. Bu mürekkepler renklendirici pigmentlere, renk geliştirici araçlara göre değişiklik gösterebilmektedir. Üstelik baskı mürekkepleri baskı plakası çeşidine göre de farklılık gösterebilmektedir. Bu tipler genellikle, tipo mürekkep, litografik mürekkep, tifdruk mürekkep ve şablon mürekkep şeklinde sınıflandırılabilmektedir.
Matbaa mürekkebi baskıda tercih edilen yarı katı halde bulunan ve hızlı kuruyan mürekkeplerdir. Mürekkepler temelde 8 tipe ayrılmaktadır. Bu çeşitler, mürekkep, kauçuk tipo mürekkep, teneke mürekkep, gravür mürekkep, özel gravür mürekkep, diğer mürekkepler ve gazete mürekkebi şeklinde ifade edilebilmektedir. Baskı mürekkeplerinin temel bileşimi boya ile benzemektedir. Ancak işlevsel olarak farklılık göstermektedir.
Litografik mürekkep en sık tercih edilen ve aynı zamanda da ofset mürekkep olarak da isimlendirilen önemli bir mürekkep türü olmaktadır. Bir metal ya da reçine plakası üzerine bırakılan mürekkep doğrudan kâğıda aktarılmamaktadır. Fakat kauçuk yüzeye aktarıldıktan sonra tekrar kâğıda aktarılabilmektedir. Kauçuğun esnekliği kullanıldığından, kâğıt yüzeyi seyrek olsa bile küçük bir baskı basıncıyla güzel bir etki elde edilebilmektedir.
Matbaa Mürekkebinin Özellikleri
Renk genişletme maddesi, 250-300bo kaynama noktasına sahip reçine ile modifiye edilmiş fenolik reçine/alkid reçinesi, bitkisel kurutma yağı ve petrol çözücüsünden yapılmıştır. Posterler, takvimler, kataloglar ve broşürler gibi ticari baskıların neredeyse tamamı litografik mürekkeplerle basılmaktadır. Tipo mürekkepleri, tipo döner mürekkepleri de dahil olmak üzere tipo yüzeylerinde tipo baskı için kullanılır.
Bunlar arasında kaba kâğıt ve düşük dereceli kâğıt için kullanılanlar, süzüldüğünde ve kurutulduğunda mineral yağ açısından zengindir. Tipo baskı kullanan ana renkli plakalar net ve sağlamdır ve yüksek kaliteli sanat baskısı için kullanılır. Bunun için kullanılan mürekkebin bileşimi, litografik baskı mürekkebinin (yaprak kâğıdı) hemen hemen aynıdır. Oyma mürekkebi, oyma silindirler için kullanılan bir tür baskı mürekkebidir. Geliştiricinin ana bileşeni olan düşük kaynama noktalı solvent nedeniyle, buharlaşması ve kuruması kolaydır ve yüksek hızlı baskı gerçekleştirebilir.
Matbaa mürekkeplerinde kullanılan pigmentler açık renkli, yüksek tonlama gücü, mükemmel ışık direnci ve kimyasal dirence sahip olmalı ve toksik olmamalıdır. Ancak parçacıkların kolay yoğrulması ve yumuşak bir tonda olması önemlidir. Geçmişte inorganik pigmentler de kullanılıyordu, ancak şimdi ağırlıklı olarak organik pigmentler kullanılmaktadır. Yardımcı madde olarak, balmumu, düşük viskoziteli keten tohumu yağı verniği, jele esneklik kazandıran metal sabun, kurutucu, antioksidan ve benzeri öğeler kullanılmaktadır.
Kimteks’te yer alan titanyum dioksit ürünleri RC 833, RC 86, RC 823, RC 84, RC 82’dir.
